Podstawowe informacje

Dawco, podejmujesz decyzję o oddaniu krwi lub jej składników.Wiedz o tym,że masz prawo bez podania przyczyny zrezygnować z oddania krwi lub jej składników przed i/lub podczas donacji.           Natomiast jeżeli po oddaniu krwi lub jej składników doszedłeś do wniosku,że z wiadomych Ci powodów twoja oddana krew czy jej składniki są niezdatne do przetoczenia biorcy– wypełnij ogólnodostepny formularz „Samodyskwalifikacja krwiodawcy” i wrzuć go do skrzynki „Skrzynka na druki samodyskwalifikacji krwiodawcy”, lub zgłoś to bezpośrednio lekarzowi kwalifikującemu . Możesz ten fakt zgłosić również telefonicznie lekarzowi w RCKiK w Opolu w godzinach 7.00-16.00  pod nr telefonów: 774410600 lub 774410700

 Budowa krwi:

           Krew jest płynną tkanką łączną, krążącą w naczyniach krwionośnych.Składa się z krwinek

       czerwonych, krwinek białych, płytek krwi i osocza.

• krwinki czerwone - są odpowiedzialne za transport tlenu do wszystkich komórek organizmu
• krwinki białe - są odpowiedzialne za obronę organizmu przed infekcjami
• płytki krwi - odpowiadają za proces krzepnięcia krwi
• osocze - do 55% objętości krwi. Zawiera białka (albuminę, czynniki krzepnięcia, białka odpornościowe)
   

Główne funkcje jakie pełni krew :

• rozprowadza po organizmie tlen, a odprowadza do płuc dwutlenek węgla
• rozprowadza po organizmie substancje odżywcze oraz witaminy i hormony,
• odprowadza do narządów wydalniczych i wątroby zbędne i szkodliwe produkty przemiany materii,
• zapewnia możliwość prawidłowej regulacji termicznej naszego ciała
• bierze udział w procesach krzepnięcia.
• bierze udział w obronie organizmu

 

 Dlaczego krew jest potrzebna?

• NIE ma innego leku, który zastąpiłby krew w przypadku jej utraty !
• nagła utrata powyżej 30% krążącej krwi /np.wypadek,operacja/ przekracza wyrównawcze możliwości organizmu, prowadzi do wstrząsu i wymaga natychmiastowego leczenia krwią
• odpowiednia rezerwa w tzw.bankach krwi zabezpiecza pacjentów w czasie planowanych operacji, a szczególnie w nagłych wypadkach.

Zastosowanie krwi w lecznictwie :

Oto przykładowe dane:

•  6 jednostek krwi – przy operacji serca
• 20 jednostek krwi – przy przeszczepie wątroby
• 50 jednostek – trafia do ofiar wypadków
•   8 transfuzji płytek krwi potrzebują chorzy na choroby nowotworowe

Rodzaje donacji:  Od dawców pobiera się krew pełną, płytki krwi lub osocze.

   

      O dopuszczeniu do wykonania danego rodzaju zabiegu decyduje lekarz kawalifikujący dawców.

• pobieranie krwi pełnej: pobranie krwi pełnej wykonuje się za pomocą tzw.wagomieszarki i trwa ok. 8 - 10 minut.

             Częstość donacji: kobiety co8 tygodni (nie częściej niż 4 razy w roku)

                             mężczyźni co8 tygodni ( nie częściej niż 6 razy w roku)

• pobieranie płytek krwi: płytki krwi pobierane są przy użyciu tzw.separatora komórkowego.

             Preparat ten odpowiada 5 pojedynczym jednostkom krwi pełnej otrzymanej od pięciu dawców.

             Zabieg polega na cyklicznym pobieraniu od dawcy porcji krwi pełnej, separator odwirowuje z

             niej płytki .Pozostała częśc krwi pozbawiona już płytek krwi zwracana jest dawcy (tzw.pobór-

             zwrot). Zabieg taki trwa ok.1 godziny.Do pobrania płytek krwi kwalifikowani są dawcy z

             odpowiednim poziomem płytek oraz b.dobrym układem żył powierzchownych.

• pobieranie osocza: osocze pobiera się również przy pomocy separatora, czas trwania donacji to ok. 25-35 minut.

Odstępy między kolejnymi donacjami:

•  Krew pełna po krwi pełnej: co 8 tygodni,
•  Krew pełna po osoczu – po 2 tygodniach,
•  Krew pełna po płytkach – po 4 tygodniach,
•  Osocze  po osoczu – po 2 tygodniach,
•  Osocze po krwi pełnej – po 4 tygodniach,
•  Płytki po płytkach – po 4 tygodniach,
•  Płytki po krwi pełnej – po 8 tygodniach

Przed oddaniem krwi lub jej składników:

• Należy być wypoczętym, wyspanym, zdrowym,
• Odpowiednie nawodnienie organizmu - dzień przed oddaniem wypić ok.1,5 litra płynów,
• Ok. godzinę przed oddaniem krwi zjeść lekkostrawny posiłek (wykluczyć z diety tłuszcze pochodzenia zwierzęcego: mleko,kiełbasa,pasztet,rosół,śmietana,tłuste mięso, jaja, orzeszki ziemne, ciasta z kremami etc.),
• Nie oddawać krwi na czczo!
• Nie pić alkoholu, nie palić papierosów

     Przed oddaniem krwi lub jej składników konieczne jest : wypełnienie kwestionariusza dla dawców,

wykonanie badań laboratoryjnych,przeprowadzenie wywiadu i badania lekarskiego.W zależności od  wyników badań i stanu zdrowia dawcy możliwe jest dopuszczenie go do oddania krwi lub jej składników , bądź w sytuacji gdy przetoczenie pobranej krwi mogłoby stworzyć zagrożenie dla biorcy

możliwość dyskwalifikacji tymczasowej lub stałej dawcy.W przypadku dyskwalifikacji istnieje możliwość umieszczenia dawcy w rejestrze dawców nie odpowioadających wymaganiom zdrowotnym niezbędnym do oddawania krwi.

    Informujemy, że podczas wykonywania badań kwalifikacyjnych oraz zabiegów związanych z oddawaniem krwi, personel pobierający krew używa wyłącznie sprzętu jednorazowego użytku

w tym również rękawic ochronnych. Sprzęt przeznaczony jest tylko dla Ciebie,bezpieczny, a osoba pobierająca w Twojej  obecności zakłada  rękawice ochronne przeznaczone tylko dla Ciebie.

  W przypadku gdy wyżej wymienione czynności zostały wykonane niezgodnie z powyższą informacją powinieneś niezwłocznie zgłosić ten fakt lekarzowi.Niezgłoszenie niezgodności będzie traktowane jako potwierdzenie,że procedura pobierania krwi przebiegała bez zastrzeżeń.

  

    Pobrana od dawcy krew lub jej składniki przeznaczone są do celów klinicznych(przetoczenie biorcy).W przypadku braku możliwości wykorzystania ich do celów klinicznych istnieje możliwość przetworzenia w leki.Wymagana jest na to pisemna zgoda dawcy (umieszczona w kwestionariuszu).

   W przypadku gdy po oddaniu przez dawcę krwi wykryte zostaną zakażenia HIV,HCV,HBV i innych przenoszonych drogą przetoczeń dawca taki podlega dyskwalifikacji czasowej lub stałej,a jego oddana krew podlega zniszczeniu.

 

Zalecane postępowanie po oddaniu krwi :

• pić dużo płynów ( ok.1,5l  w ciągu 4 h po oddaniu);
• nie dźwigać ciężarów w ręce, z której była pobrana krew;
• unikać nadmiernego wysiłku (siłownia, basen, jazda na rowerze, etc.), dusznych pomieszczeń, stresorodnych sytuacji;
• nie palić papierosów przez 4 h i nie pić alkoholu przez 24h po oddaniu